Lęk przed decyzją na całe życie

Krystyna Sztuka

Zarówno z obserwacji, jak i z danych statystycznych wynika, że Polacy coraz rzadziej decydują się na małżeństwo. Liczba zawieranych w naszym kraju w ciągu roku małżeństw systematycznie się zmniejsza.

Przyczyny

Jak podają badania, powodów może być wiele, m.in.:

• warunki ekonomiczne,
• strach przed rozwodem,
• coraz mniej liczna grupa osób w wieku 25-30 lat – a w tym przedziale wiekowym najczęściej zawiera się u nas małżeństwa,
• bezrobocie,
• wyjazdy młodych za granicę – m.in. w poszukiwaniu pracy.

Eksperci już od dawna zwracają uwagę na dwa inne ważne powody, tj. szybko następujące zmiany obyczajowe, które – podobnie jak w krajach Europy Zachodniej – charakteryzują się rosnącą akceptacją osób żyjących samotnie i wychowujących potomstwo w związkach niesformalizowanych, oraz lęk przed bliskością, który dziś jest nie tylko jednym z ważnych powodów unikania decyzji o małżeństwie, ale też przyczyną różnych form separacji.

Konkubinat

Dane wskazują, że w Polsce już co piąte dziecko przychodzi na świat w związku nieformalnym. Liczba Polaków żyjących w takich związkach podwoiła się w ciągu ostatnich dziesięciu lat, jest to ok. 643 tys. osób. Duże znaczenie w promowaniu i upowszechnianiu się niesformalizowanego wzorca życia rodzinnego ma kultura masowa i media, zwłaszcza telewizja i tzw. prasa kobieca.

Konkubinaty dotyczą głównie ludzi młodych. Jak wynika z badań, najbardziej popularne są wśród osób w wieku 20-34 lat. W dalszych przedziałach wiekowych ich liczba wyraźnie maleje. Mogłoby to oznaczać, że dziś związek nieformalny dla wielu młodych stanowi swoisty czas przygotowania do życia w małżeństwie.

Zdaniem socjologów ślub jest wciąż bardzo istotnym elementem w przeżywaniu życia rodzinnego.

Stan wspólnego zamieszkiwania, czyli tzw. kohabitacja przedmałżeńska, dla wielu jest najbardziej oczywistym stanem, a więc niejako zastępuje dawny okres narzeczeństwa. Jednak podjęcie decyzji „na całe życie” – z punku widzenia wygodnego stanu kohabitacji przedmałżeńskiej – wydaje się niepotrzebne i ryzykowne. Rozwód jest bowiem tym, czego Polacy obawiają się najbardziej. Obserwacja rozwodzących się znajomych mocno działa na wyobraźnię i niejednemu kandydatowi do małżeństwa może napędzić strachu. Na internetowych forach widnieją różne wypowiedzi na ten temat, między innymi: „Faceci nie chcą się żenić, dlatego że kobiety są wyrachowane i cwane. (…) W przypadku rozwodu facet jest załatwiony finansowo, a często też zmieszany z błotem. Kobiety są zdolne w takiej sytuacji posunąć się na przykład do oskarżenia o pedofilię lub temu podobne. To ohydne, ale niestety prawdziwe. Po co więc pchać się samemu w takie kłopoty?”.